Zabytkowa posiadłość z czasów osmańskich, nosząca nazwę Çakırağa Konağı, to niezwykłe miejsce, a jednocześnie - jedna z największych atrakcji turystycznych miasteczka Birgi. W przeciwieństwie do większości domów z tamtego okresu historii, które z zewnątrz mają formę zamkniętej bryły, doskonale chroniącej prywatność mieszkańców, domostwo Çakırağa Konağı zbudowane zostało na planie otwartym, umożliwiającym obejrzenie rozkładu pomieszczeń bez wchodzenia do środka. Uzyskano w ten sposób wrażenie, że całość jest sceną teatralną, na której lada chwila pojawią się aktorzy.

Çakırağa Konağı w Birgi z zewnątrz

Z oddali Çakırağa Konağı przypomina nieco domek dla lalek, jednakże z bliska można docenić ogrom tej budowli. To trzykondygnacyjna drewniana struktura złożona zarówno z pomieszczeń gospodarczych, jak i pokoi prywatnych. Do większości z nich można wejść, aby w pełni docenić wyposażenie wnętrz i bogactwo ich zdobień.

Wnętrze Çakırağa Konağı w Birgi (kliknij, aby powiększyć)

Historia posiadłości

Osobą odpowiedzialną za powstanie tego domu był Şerif Aliağa, lokalny kupiec oraz możnowładca z okolic Birgi. Głównym źródłem dochodu Şerifa Aliaği były warsztaty, w których garbowano skóry zwierzęce. Nosił on również tytuł derebeja czyli pana feudalnego, nadawany w XVIII wieku na terenie Anatolii. Posiadacze takiego tytułu cieszyli się stosunkowo dużą niezależnością od centralnego rządu w Imperium Osmańskim. Wymagano od nich wsparcia armii państwowej w czasie wojny, ale poza tym byli praktycznie panami na swoich włościach, często tworzącymi lokalne dynastie.

Drugie piętro w Çakırağa Konağı

Şerif Aliağa był człowiekiem światowym, w podróżach handlowych zawitał nie tylko do Stambułu, ale również do Paryża i Wenecji, gdzie podziwiał cuda tamtejszej architektury. Gdy się ustatkował i ożenił, postanowił stworzyć dla swojej rodziny unikalny dom mieszkalny, w planie którego połączył osmańskie zamysły architektoniczne z pomysłami podpatrzonymi za granicą kraju. Dom jego marzeń czyli posiadłość Çakırağa Konağı została zbudowana najprawdopodobniej w 1761 roku. Wiek domostwa ustalony został na podstawie informacji umieszczonych na nagrobkach rodziny Çakırağa.

Bogate zdobienia ścian w Çakırağa Konağı

Podczas tureckiej wojny z Grecją, nazywanej również wojną o niepodległość, która toczyła się w latach 1919-1923, wiele zabytkowych budynków mieszkalnych z okresu osmańskiego zostało całkowicie zniszczonych. Na szczęście Çakırağa Konağı przetrwał wojenną zawieruchę w stanie nienaruszonym. W 1977 roku tureckie Ministerstwo Kultury podjęło decyzję o przeprowadzeniu gruntownej renowacji posiadłości. Prace remontowe zakończono w 1995 roku, kiedy to domostwo zostało przekształcone w muzeum i otwarte dla zwiedzających.

Pierwsze piętro Çakırağa Konağı

Charakterystyka budynku

Posiadłość zbudowana została na planie litery U. Szeroki okap (dolna, pozioma krawędź dachu) jest wysunięty daleko przed płaszczyznę elewacji domu. Środkowa i górna kondygnacja posiadają niewielkie balkoniki, wychodzące na półotwarty dziedziniec. Posiadłość wzniesiono na kamiennych fundamentach, a jej konstrukcja opiera się na drewnianym szkielecie wypełnionym suszonymi na słońcu cegłami.

Çakırağa Konağı w Birgi z zewnątrz (kliknij, aby powiększyć)

Najniższa kondygnacja znajduje się nieco poniżej obecnego poziomu gruntu. Posiada kamienną podłogę, a na wyższe piętra prowadzą z niej drewniane schody. Na najniższym piętrze budynku znajdowały się pomieszczenia gospodarcze oraz pokoje dla służby. Na drugiej kondygnacji znajduje się pięć pokoi mieszkalnych oraz łazienka. Na najwyższe piętro, na którym mieszczą się cztery bardzo wysokie pokoje, prowadzą również drewniane schody.

Parter Çakırağa Konağı w Birgi (kliknij, aby powiększyć)

Wielkie wrażenie na zwiedzających domostwo robią zdobiące je malowidła oraz rzeźbienia w drewnie. Najpiękniejsze przykłady zdobień znajdują się w dwóch pokojach, nazywanych 'pokojem stambulskim' oraz 'pokojem izmirskim'. Według tradycyjnego przekazu Şerif Aliağa miał dwie żony, pochodzące właśnie ze Stambułu i z Izmiru.

Pokój Stamblski w Çakırağa Konağı

Ich pokoje zostały ozdobione malowidłami przedstawiającymi panoramy miast rodzinnych, co miało złagodzić tęsknotę i nostalgię małżonek. Niestety prawdziwość tej wzruszającej opowieści jest poddawana w wątpliwość z powodu budynków przedstawionych na obrazach. Przykładowo widoczne na panoramie Izmiru tzw. Żółte Koszary (tr. Sarıkışla) zostały zbudowane na początku XIX wieku, a więc znacznie później niż Çakırağa Konağı.

Pokój Izmirski w Çakırağa Konağı (kliknij, aby powiększyć)

Co więcej, zarówno fasada, jak i wewnętrzne ściany domostwa są pokryte prawie całkowicie malowidłami, przedstawiającymi rozmaite budynki, łodzie, krajobrazy, kwiaty i drzewa oraz ozdobne motywy geometryczne i girlandy.

Ściany zdobione malowidłami w Çakırağa Konağı

Warto zwrócić również uwagę na drewniane sufity, zwłaszcza na wyższych kondygnacjach posiadłości. Są one pięknie zdobione przez motywy geometryczne oraz drewniane mozaiki, na których wymalowane zostały owoce, kwiaty, gwiazdy i księżyc.

Fragment sufitu w Çakırağa Konağı

Wnętrza pomieszczeń mieszkalnych nie są umeblowane, ale w ich ściany pokryte umieszczono mnóstwo schowków, wbudowanych kredensów, a nawet - miniaturowe toalety. Wiele pokoi posiada pięknie zdobione kominki, z wymalowanymi motywami oliwek i kwiatów.

Pokój z ozdobnym kominkiem w Çakırağa Konağı

Informacje praktyczne

Posiadłość Çakırağa Konağı jest udostępniana zwiedzającym codziennie za wyjątkiem poniedziałków. Godziny otwarcia: od 8:30 do 19:00. Cena biletu wstępu w 2013 roku wynosiła 3 TL.

Domostwo stoi przy ulicy Şehit Gürol Madan Caddesi nr 36, która jest główną aleją komunikacyjną w Birgi.

Çakırağa Konağı z zewnątrz