Paweł z Tarsu (Saul, Szaul, Szaweł) to święty chrześcijański, urodzony w Tarsie, nazywany Apostołem Narodów. Był jednym z najbardziej znaczących misjonarzy wczesnochrześcijańskich, a jego biografia nierozerwalnie związana jest z Azją Mniejszą.
Urodził się w Tarsie, mieście cylicyjskim, położonym na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Zwany wówczas Saulem, chociaż był pochodzenia żydowskiego, posiadał rzymskie obywatelstwo. W młodości był zawziętym prześladowcą chrześcijan.
W czasie podróży do Damaszku doznał nawrócenia, jak sam to opisywał, poprzez światłość z nieba i głos, który zapytał „Szawle, dlaczego mnie prześladujesz?”. Od tego momentu Paweł przyjął chrzest, został gorliwym chrześcijaninem i apostołem-misjonarzem.
Jego wędrówki poprowadziły go do Arabii, następnie do Damaszku i Jeruzalem, po czym powrócił do Azji Mniejszej, do Antiochii nad Orontem (obecna Antakya). W owym czasie (około roku 45 n.e.) Antiochia była bardzo ważnym ośrodkiem chrześcijańskim, co więcej to właśnie tutaj wyznawcy Jezusa zostali po raz pierwszy nazwani chrześcijanami.
Z Antiochii Paweł wyruszył w swoją pierwszą podróż misyjną. W latach 45 – 49 przemierzył szmat drogi, nauczając i zwalczając fałszywych proroków. Przez Seleucję Priera (miasto portowe Antiochii, obecnie ruiny położone koło miasta Samandağ w prowincji Hatay) dotarł na Cypr, później do Antiochii Pizydyjskiej (Antiochia Caesareia) – wykopaliska 1 km od Yalvaç w prowincji Isparta i Ikonium (współczesna Konya).
Ciągle prześladowany, zagrożony ukamienowaniem Paweł dotarł do Listry (na południe od Konyi, koło wioski Hatunsaray), a następnie do Derbe (koło współczesnej wioski Madensehri). Wreszcie z portu w Attalii (obecnie Antalya) odpłynął do Antiochii Syryjskiej (Antakya), kończąc swą pierwszą misję.
Obecnie część trasy pierwszej podróży misyjnej Pawła z Tarsu można przebyć pieszo. Długość szlaku Świętego Pawła wynosi około 500 km. Szlak wiedzie z Perge do Yalvaç, a jedna odnoga dochodzi do głównego szlaku z Aspendos.
Między jedną wyprawą a drugą Paweł wziął udział w soborze jerozolimskim, gdzie prowadził dysputę dotyczącą zarysowującego się konfliktu między chrześcijanami pochodzenia żydowskiego a nawróconymi poganami.
Druga podróż misyjna Pawła przypada na lata 50 – 52 n.e. Podróżował przez Syrię i Cylicję, do chrześcijańskich gmin, które odwiedził już w czasie pierwszej podróży – do Derbe i Listry. Następnie przez Frygię (obecnie Turcja Egejska), Galicję (Centralna Anatolia) i Myzję (starożytna kraina ze stolicą w Pergamonie) dotarł do portu w Aleksandrii Troas, na terenie Troady (starożytnej krainy położonej przy cieśninie Dardanele, Troja była jednym z jej głównych miast, obecnie okolice miasta Çanakkale). Stąd drogą morską dopłynął do Samotraki, a potem do Neapolu (obecnie Cavalla) i Filippi (w Macedonii).
W trakcie podróży uzdrawiał opętanych, chrzcił nawróconych i znowu uciekał przed prześladowaniami. Droga poprowadziła do dalej do Amfipolis, Apolonii i Tessalonik (Saloniki). Stamtąd ruszył na południe, przemierzając Grecję – z Berei do Aten, a następnie Koryntu. W drodze powrotnej do Antiochii zatrzymał się jeszcze w Efezie.
Trzecia podróż misyjna trwała najdłużej, Paweł odbył ją w latach 53 – 58 n. e. Z Antiochii wyruszył tym razem do Galicji i Frygii, następnie ponownie odwiedził Efez, gdzie spędził dwa lata. Z Efezu udał się do Koryntu, ale szybko stamtąd wrócił. Po rozruchach w Efezie, spowodowanych niezadowoleniem lokalnych kupców sprzedających srebrne modele Świątyni Artemidy, których sprzedaż spadła w związku z rozwojem chrześcijaństwa, Paweł wyruszył do Macedonii i Grecji.
Następnie wrócił do Azji Mniejszej, zatrzymując się w Aleksandrii Troas, gdzie podobno wskrzesił zmarłego młodzieńca. Udał się pieszo do Assos (obecnie Behramkale w Turcji Egejskiej), a stamtąd do Miletu.
W trakcie swoich podróży Paweł z Tarsu przemierzył ogromny obszar i chociaż często celem jego wypraw były miasta położone w Syrii, Grecji czy na Półwyspie Apenińskim, to bazą wypadową pozostała Antiochia położona w Azji Mniejszej. Wiadomo również, że często podróżował pieszo, stąd szczególny sentyment, jakim darzymy tego prekursora podróży w sandałach.
Poczytaj również o wędrownym Szlaku świętego Pawła.