Yerkapı w Hattuşaş

Współrzędne GPS: 40.006001, 34.616699

Położenie w mieście: 

Nazwa Yerkapı, oznaczająca 'Bramę w Ziemi', dość dokładnie oddaje istotę tej części fortyfikacji hetyckiej stolicy. Znajduje się ona w sztucznym nasypie, tworzącym południowy kraniec obwarowań. Ów nasyp, wysoki na 15 metrów, o długości 250 metrów, mierzy u podstawy 80 metrów szerokości. Nad nim biegną mury miejskie, przez które dostęp do miasta zapewniała Brama Sfinksów.

 Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony miasta Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony miasta

Tunel Yerkapı, długi na 70 metrów, zbudowano z ogromnych głazów, a następnie zasypano nasypem ziemnym. Zewnętrzną fasadę tego potężnego wału pokryto wapiennymi blokami. Tunel, skonstruowany z kamiennych bloków, biegnie w poprzek wału ziemnego. Jego nachylenie w stosunku do poziomu wynosi 15 stopni. Do tej pory archeologowie odkryli 12 podobnych tuneli pod fortyfikacjami Hattuşaş, jednakże Yerkapı jest najlepiej z nich zachowaną konstrukcją.

Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony zewnętrznej oraz sztuczny nasyp ziemny Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony zewnętrznej oraz sztuczny nasyp ziemny

Imponująca konstrukcja Yerkapı, wykonana na początku XIV wieku p.n.e., bazuje na tzw. konsoli, czyli rodzaju wspornika. Hetyci nie odkryli metody budowania prawdziwych łuków architektonicznych, więc zamiast nich wykorzystywali metodę łuku wspornikowego, polegającą na tym, że kolejne warstwy kamieni nieco wystawały do przodu. Ostatni, zwieńczający kamień leżał poziomo. Nie należy jednak pomniejszać potęgi myśli architektonicznej Hetytów - zbudowany ich metodą tunel nadal można przejść na przestrzał.

Wnętrze Yerkapı w Hattuşaş Wnętrze Yerkapı w Hattuşaş

Do naszych czasów dobrze zachował się zewnętrzny wylot tunelu oraz sam tunel. Niestety detale zdobiące wylot od strony miasta zostały zniszczone.

Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony zewnętrznej Wylot Yerkapı w Hattuşaş od strony zewnętrznej

Tunel położony jest w najwyższym punkcie miasta, więc rozciąga się stamtąd wspaniały widok na całe Hattuşaş oraz otaczające je równiny. Ich uprawa zapewniała stolicy hetyckiej żywność, a ludność trudniąca się rolnictwem mogła w czasie wojny schronić się w obrębie murów miejskich.

Brama Yerkapı najprawdopodobniej pełniła głównie funkcje reprezentacyjne, a nie obronne, chociaż w tym temacie historycy nie są zgodni.

Widok na Hattuşaş z Yerkapı Widok na Hattuşaş z Yerkapı

Po przejściu przez Yerkapı można wspiąć się po schodach na nasyp i wrócić na teren Hattuşaş przechodząc przez Bramę Sfinksów.

Wnętrze Yerkapı w Hattuşaş i wylot od strony zewnętrznej Wnętrze Yerkapı w Hattuşaş i wylot od strony zewnętrznej

Dojazd

Należy dojechać do Hattuşaş. Utwardzona droga prowadząca przez teren Hattuşaş rozwidla się około 300 metrów po przystanku przy Dolnym Mieście. Trasa zwiedzania wiedzie prawą odnogą drogi w kierunku na Bramę Lwów. Parking przy Yerkapı i Bramie Sfinksów jest trzecim przystankiem i parkingiem, po Wielkiej Świątyni i Bramie Lwów, na wyznaczonej trasie zwiedzania.

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: